17/07 Süleyman'ın Özdeyişleri 16-18
[tr] Süleyman'ın Özdeyişleri 16-18
16:1 İnsan aklıyla çok şey tasarlayabilir,
Ama dilin vereceği yanıt RABdendir.
2 İnsan her yaptığını temiz sanır,
Ama niyetlerini tartan RABdir.
3 Yapacağın işleri RABbe emanet et,
O zaman tasarıların gerçekleşir.
4 RAB her şeyi amacına uygun yapar,
Kötü kişinin yıkım gününü de O hazırlar.
5 RAB yüreği küstah olandan iğrenir,
Bilin ki, öyleleri cezasız kalmaz.
6 Sevgi ve bağlılık suçları bağışlatır,
RAB korkusu insanı kötülükten uzaklaştırır.
7 RAB kişinin yaşayışından hoşnutsa
Düşmanlarını bile onunla barıştırır.
8 Doğrulukla kazanılan az şey
Haksızlıkla kazanılan büyük gelirden iyidir.
9 Kişi yüreğinde gideceği yolu tasarlar,
Ama adımlarını RAB yönlendirir.
10 Tanrı buyruklarını kralın ağzıyla açıklar,
Bu nedenle kral adaleti çiğnememelidir.
11 Doğru terazi ve baskül RABbindir,
Bütün tartı ağırlıklarını O belirler.
12 Krallar kötülükten iğrenir,
Çünkü tahtın güvencesi adalettir.
13 Kral doğru söyleyenden hoşnut kalır,
Dürüst konuşanı sever.
14 Kralın öfkesi ölüm habercisidir,
Ama bilge kişi onu yatıştırır.
15 Kralın yüzü gülüyorsa, yaşam demektir.
Lütfu son yağmuru getiren bulut gibidir.
16 Bilgelik kazanmak altından daha değerlidir,
Akla sahip olmak da gümüşe yeğlenir.
17 Dürüstlerin tuttuğu yol kötülükten uzaklaştırır,
Yoluna dikkat eden, canını korur.
18 Gururun ardından yıkım,
Kibirli ruhun ardından da düşüş gelir.
19 Mazlumlar arasında alçakgönüllü biri olmak,
Kibirlilerle çapul malı paylaşmaktan iyidir.
20 Öğüde kulak veren başarıya ulaşır,
RABbe güvenen mutlu olur.
21 Bilge yüreklilere akıllı denir,
Tatlı söz ikna gücünü artırır.
22 Sağduyu, sahibine yaşam kaynağı,
Ahmaklıksa ahmaklara cezadır.
23 Bilgenin aklı diline yön verir,
Dudaklarının ikna gücünü artırır.
24 Hoş sözler petek balı gibidir,
Cana tatlı ve bedene şifadır.
25 Öyle yol var ki, insana düz gibi görünür,
Ama sonu ölümdür.
26 Emekçinin iştahıdır onu çalıştıran,
Çünkü açlığı onu kamçılar.
27 Alçaklar başkalarına kötülük tasarlar,
Konuşmaları kavurucu ateş gibidir.
28 Huysuz kişi çekişmeyi körükler,
Dedikoducu can dostları ayırır.
29 Zorba kişi başkalarını ayartır
Ve onları olumsuz yola yöneltir.
30 Göz kırpmak düzenbazlığa,
Sinsi gülücükler kötülüğe işarettir.
31 Ağarmış saçlar onur tacıdır,
Doğru yaşayışla kazanılır.
32 Sabırlı kişi yiğitten üstündür,
Kendini denetleyen de kentler fethedenden üstündür.
33 İnsan kura atar,
Ama her kararı RAB verir.
17:1 Huzur içinde kuru bir lokma,
Kavga ve ziyafet dolu evden iyidir.
2 Sağduyulu köle,
Ailesini utanca sokan oğula egemen olur
Ve kardeşlerle birlikte mirastan pay alır.
3 Altın ocakta, gümüş potada arıtılır,
Yüreği arıtansa RABdir.
4 Kötü kişi fesat yüklü dudakları dinler,
Yalancı da yıkıcı dile kulak verir.
5 Yoksulla alay eden, onu yaratanı hor görür.
Felakete sevinen cezasız kalmaz.
6 Torunlar yaşlıların tacıdır,
Çocukların övüncü anne babalarıdır.
7 Kurumlu sözler ahmağa nasıl yakışmazsa,
Soyluya da yalancı dudaklar hiç yakışmaz.
8 Sahibinin gözünde rüşvet bir tılsımdır.
Ne yapsa başarılı olur.
9 Sevgi isteyen kişi suçları bağışlar,
Olayı diline dolayansa can dostları ayırır.
10 Akıllı kişiyi azarlamak,
Akılsıza yüz darbe vurmaktan etkilidir.
11 Kötü kişi ancak başkaldırmaya eğilimlidir,
Ona gönderilecek ulak acımasız olacaktır.
12 Azgınlığı üstünde bir akılsızla karşılaşmak,
Yavrularından edilmiş dişi ayıyla karşılaşmaktan beterdir.
13 İyiliğin karşılığını kötülükle ödeyenin
Evinden kötülük eksik olmaz.
14 Kavganın başlangıcı su sızıntısına benzer,
Bir patlamaya yol açmadan çekişmeyi bırak.
15 Kötüyü aklayan da, doğruyu mahkûm eden de
RABbi tiksindirir.
16 Akılsız biri bilgelik satın almak için niye para harcasın?
Zaten sağduyudan yoksun!
17 Dost her zaman sever,
Kardeş sıkıntılı günde belli olur.
18 Sağduyudan yoksun kişi el sıkışıp
Başkasına kefil olur.
19 Başkaldırıyı seven kavgayı sever,
Kapısını yüksek yapan yıkımına davetiye çıkarır.
20 Sapık yürekli kişi iyilik beklememeli.
Diliyle aldatan da belaya düşer.
21 Akılsız kendisini doğurana derttir,
Ahmağın babası sevinç nedir bilmez.
22 İç ferahlığı sağlık getirir,
Ezik ruh ise bedeni yıpratır.
23 Kötü kişi adaleti saptırmak için
Gizlice rüşvet alır.
24 Akıllı kişi gözünü bilgelikten ayırmaz,
Akılsızın gözüyse hep sağda soldadır.
25 Akılsız çocuk babasına üzüntü,
Annesine acı verir.
26 Ne suçsuza ceza kesmek iyidir,
Ne de görevliyi dürüst davrandığı için dövmek...
27 Bilgili kişi az konuşur,
Akıllı kişi sakin ruhludur.
28 Çenesini tutup susan ahmak bile
Bilge ve akıllı sayılır.
18:1 Geçimsiz kişi kendi çıkarı peşindedir,
İyi öğüde hep karşı çıkar.
2 Akılsız kişi bir şey anlamaktan çok
Kendi düşüncelerini açmaktan hoşlanır.
3 Kötülüğü aşağılanma,
Ayıbı utanç izler.
4 Bilge kişinin ağzından çıkan sözler derin sular gibidir,
Bilgelik pınarı da coşkun bir akarsu.
5 Kötüyü kayırmak da,
Suçsuzdan adaleti esirgemek de iyi değildir.
6 Akılsızın dudakları çekişmeye yol açar,
Ağzı da dayağı davet eder.
7 Akılsızın ağzı kendisini mahveder,
Dudakları da canına tuzaktır.
8 Dedikodu tatlı lokma gibidir,
İnsanın ta içine işler.
9 İşini savsaklayan kişi
Yıkıcıya kardeştir.
10 RABbin adı güçlü kuledir,
Ona sığınan doğru kişi için korunaktır.
11 Zengin servetini bir kale,
Aşılmaz bir sur sanır.
12 Yürekteki gururu düşüş,
Alçakgönüllülüğü ise onur izler.
13 Dinlemeden yanıt vermek
Ahmaklık ve utançtır.
14 İnsanın ruhu hastalıkta ona destektir.
Ama ezik ruh nasıl dayanabilir?
15 Akıllı kişi bilgiyi satın alır,
Bilgenin kulağı da bilgi peşindedir.
16 Armağan, verenin yolunu açar
Ve kendisini büyüklerin önüne çıkartır.
17 Duruşmada ilk konuşan haklı görünür,
Başkası çıkıp onu sorgulayana dek.
18 Kura çekişmeleri sona erdirir,
Güçlü rakipleri uzlaştırır.
19 Gücenmiş kardeş surlu kentten daha zor elde edilir.
Çekişme sürgülü kale kapısı gibidir.
20 İnsanın karnı ağzının meyvesiyle,
Dudaklarının ürünüyle doyar.
21 Dil ölüme de götürebilir, yaşama da;
Konuşmayı seven, dilin meyvesine katlanmak zorundadır.
22 İyi bir eş bulan iyilik bulur
Ve RABbin lütfuna erer.
23 Yoksul acınma dilenir,
Zenginin yanıtıysa serttir.
24 Yıkıma götüren dostlar vardır,
Ama öyle dost var ki, kardeşten yakındır insana. yıkıma gider››.
